Apollo

Imię: Apollo

Status: bóg

Patronat: wyrocznie, muzyka pieśni, sztuka, słońce, boski opiekun trzód

Atrybuty poświęcone: lira

Siostra – bliźniaczka: Artemida

Rośliny: laur

Zwierzę: wilk, kruk, łabędź, jaszczurka,

Rodzice: Zeus i Leto (Latona).

Główne miejsca kultu: Delfy, Sparta, Teby, Delos

Narodziny:

W starożytnej Grecji najbardziej czczonym rodzeństwem była bliźniacza para bogów – Artemida i Apollo. Byli dziećmi Zeus, który szczerze pokochał ich matkę Leto (Latonę), narażając ją tym samym na gniew Hery. Ciężarna Leto tułała się po świecie, a żadna z krain nie mogła jej przyjąć z powodu zakazu zazdrosnej małżonki króla bogów. W końcu nad nieszczęsną kobietą ulitował się Posejdoon, który uderzeniem swego trójzębu wypiętrzył wyspę DELOS, gdzie Leto mogła w spokoju wydać na świat boginię – Artemidę i jej brata bliźniaka Apolla. Od tej pory Delos stało się ich świętym miejscem kultu.

Charakterystyka:

Apollo był bogiem sztuki i muzyki. W momencie jego narodzin nad Delos miały przylecieć piękne  łabędzie, toteż jego ojciec Zeus podarował swemu boskiemu synowi złoty rydwan zaprzężony w te białe jak śnieg ptaki oraz bogato zdobioną złotą lirę. Gromowładny ofiarował również synowi zdolność wieszczenia, dzięki czemu Apollo stał się patronem wieszczy i wróżbitów. Apollo był również utożsamiany z HELIOSEM – bogiem słońca, stąd jednym z jego atrybutów były strzały w kształcie promieni. Był również boskim opiekunem trzód, wypasających się na ogrzanych przez słońce łąkach. Apollo był przewodnikiem Muz i uzdrowicielem.

Apollo i Dafne:

Jednym z atrybutów Apollina był wieniec laurowy, który ściśle wiązał się ze smutną historią nieodwzajemnionej miłości boga sztuki i muzyki do nimfy Dafne. Ścigana przez adoratora dziewczyna prosiła swą matkę Gaię o pomoc i ratunek, ta przemiła córkę w drzewo laurowe. Zrozpaczony, odtrącony kochanek z liści drzewa zrobił sobie wieniec, który od tej pory nosił na głowie.

Apollo i Marsjasz:

Apollo bardzo zazdrośnie strzegł swojej pozycji jako patrona wszelkich form sztuki i muzyki. Satyr Marsjasz chciał w muzyce współzawodniczyć z samym bogiem; pysznił się, że w grze na fletni dorówna samemu bogu. Niestety, jego pojedynek z Apollem znalazł tragiczny finał. Zwycięzcą okazał się Apollo, który ukarał Marsjasza za pychę i bezczelność – jak bowiem zwykły satyr mógł równać się z samym bogiem? Powiesił nieszczęśnika za ręce na drzewie i obdarł go ze skóry.

Apollo i Hiacynt:

W Sparcie obchodzono smutne święto nazywane HYAKINTIE, ku czci tragicznej miłości Apolla do pięknego młodzieńca Hiacynta - najmłodszego, ukochanego syna Amyklasa i Diomede. Chłopak odznaczał się wyjątkową urodą, która ściągnęła na siebie uwagę Apolla i Zefira, którzy obdarzyli Hiacynta uczuciem. Bogowie współzawodniczyli ze sobą o względy chłopca. Hiacynt poniósł śmierć ugodzony dyskiem rzuconym przez Apollina, a pokierowanym przez zazdrosnego Zefira. Zrozpaczony bóg sztuki i muzyki zabrał ciało swego ukochanego na Olimp, a z krwi Hiacynta, która wsiąkła w ziemię wyrosły kwiaty nazwane jego imieniem. Apollo natomiast otrzymał przydomek HYAKINTOS.

Apollo i Kassandra

Kassandra była córką króla Troi Priama, wybranką Apolla, który obdarzył dziewczynę wybitnym darem przepowiadania przyszłości. Kiedy jednak odrzuciła zaloty boga, ten w gniewie sprawił, że jej przepowiedniom, które się wiernie wypełniały, nikt nie dawał wiary. To właśnie ona przepowiedziała wojnę i upadek Troi. Została zabita przez Klitajmestrę.

Apollo i Daifobe

Daifobe była córką Glaukosa, na którą Apollo zesłał dar proroczego widzenia. Prowadziła samotny żywot na odludziu, w jaskini niedaleko KUME w Italii, gdzie zyskała sławę i rozgłos jako SYBILLA KUMEJSKA. Właśnie od niej ostatni król Rzymu – Tarkwiniusz Pyszny – otrzymał trzy wielkie księgi nazywane Księgami Sybilliańskimi, które zawierały przepowiednie na temat losów całego Rzymu. Księgi były otaczane przez Rzymian olbrzymią czcią, przechowywano je na Kapitolu aż do czasów Sulli – do wielkiego pożaru, w którym spłonęły.

Apollo i Epimenides

Epimedines był zwykłym pasterzem, młodym i pięknym. Jego uroda zwróciła uwagę Apolla, który zesłał na młodzieńca niezwykły dar. Pewnego dnia pasterz ułożył się do snu w grocie, w której mieszkał i spał nieprzerwanie przez pięćdziesiąt sześć lat. Kiedy przebudził się odkrył, iż został obdarzony cudownym darem i mocą – potrafił bezbłędnie przepowiadać przyszłość.

PRZYDOMKI APOLLA:

• - Apollo Fojbos (FEBUS),
• - Apollo Karnejos – w Sparcie, jako bóg śmierci,
• - Hyakintos – ku czci tragicznej śmierci jego ukochanego Hiacynta,
• - Targelios – jako patron przyrody – głównie Ateny,
• - Nomios – jako strażnik trzody,
• - Apollo Delfinios – patron Delf, wróżb i wyroczni,
• - Apollo Ismienios – tak nazywano go w Tebach,
• - Hebdomejos – tak tytułowano go w Tebach,
• - Soter – uzdrowiciel,
• - Musagetes – przewodnik Muz,
• - W Delfach tytułowany był również jako APOLLO PYTIOS.

KULT:

Apollo był jednym z najbardziej czczonych bogów w starożytnej Grecji, bowiem uważano go za protoplastę wielu greckich plemion. Poświęcono mu wiele świąt, które zostały omówione w osobnych tekstach.  Do głównych ośrodków kultowych Apolla należały:

• - wyspa DELOS – miejsce narodzin Apolla,
• - Delfy – gdzie znajdowała się najsłynniejsza  grecka wyrocznia,
• - Sparta – w której był również czczony jako bóg zniszczenia i śmierci,
• - Ateny – gdzie był czczony jako bóg słońca i przyrody,
• - Teby – Apollo był w nich czczony jako bóstwo solarne oraz jako patron sztuki.

Apollo był również oficjalnym patronem TROI.

Najbardziej znaną wyrocznią w świecie starożytnych Greków była ta położona w Delfach, jednak podobny charakter miały wyrocznie Apollina w Azji Mniejszej – w DIDYMACH i w KOLOFONIE. Sanktuarium w Didymach niedaleko Miletu znajdowało się pod opieką kapłańskiego rodu BRANCHIDÓW, którzy od wieków wiernie służyli i czcili boga sztuki i muzyki.

W sztuce:

Apollo był przedstawiany jako piękny młodzieniec o idealnej budowie ciała. Na jego głowie widnieje diadem lub wieniec z liści laurowych. Czasem ma przerzuconą przez ramię chlamidę, w ręku trzyma LIRĘ – święty instrument jemu właśnie poświęcony. Czasami dzierży łuk i strzały lub tarczę słoneczną.

Sprawdź Źródla

Tekst: Lady_Hekate      |     prawa graficzna: Jamnik_sst     |           Korekta: verien