Dane:

Imię: NYKS – z greckiego „nyx” , z łaciny – „nox”, czyli noc

Status: Bogini

Rodzina: Córka Chaosu

Mąż: Ereb, będący zarazem jej bratem

Osobny artykuł -> Dzieci Bogini NYKS

Mitologia:

Nyks należała do pierwszej generacji bogów. Była córką Chaosu, jej mężem i bratem zarazem był Ereb. Wzięła udział w Gigantomachii, gdzie walczyła po stronie bogów olimpijskich. Była mroczną i tajemniczą boginią – uosobieniem ciemności i nocy. Wśród Greków budziła duży niepokój, ta enigmatyczna bogini na ziemię zstępowała samotnie zawsze w nocy, otoczona mrokiem i cieniem. Mieszkała na dalekim Zachodzie, tam również miała swoją siedzibę – w zasadzie Grecy nigdy jej nie zlokalizowali dokładnie. Wiadomo jedynie, że znajdowała się daleko poza krainą Atlasa.

Wygląd:

W sztuce bogini nocy przedstawiana była zwykle jako ciemnowłosa kobieta z potężnymi skrzydłami, w ciemnej, zwiewnej szacie, która zakrywała jej twarz. Podróżowała po nieboskłonie w rydwanie zaprzężonym w czarne rumaki. Bardzo często Nyks przedstawiano w towarzystwie gwiazd lub gwiazdozbiorów, czasami ukazywano ją na tle Zodiaku.

Wyobrażenia bogini NYKS można spotkać na licznych wazach i płaskorzeźbach, sarkofagach, nagrobkach. Najbardziej znana scena, w której „występuje” to fryz Ołtarza Pergamońskiego, który przedstawia sceny z Gigantomachii.

Kult:

Jej kult występował bardzo rzadko, w zasadzie czczono ją głównie w Megarze, gdzie miała świątynię i raz do roku odbywały się misteria i święta ku jej czci.

W źródłach podania o bogini Nyks można znaleźć m.in. w TEOGONII Hezjoda.

Mity powiązane:

- mit o Polikratesie z Samos

- mit o Krezusie

Bibliografia:

• Kubiak Z., Mitologia Greków i Rzymian, Warszawa 199
• Ludwiczak B., Mitologia Greków i Rzymian, Kraków 2010
• Parandowski J., Mitologia. Wierzenia i podania Greków i Rzymian, Warszawa 1997
• Graves R., Mity greckie , Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1982
• Pietrzykowski M., Mitologia starożytnej Grecji, Warszawa 1979
• Ajschylos, Eumenidy, Warszawa 2000
• Ajschylos, Ofiarnice,  Warszawa 2002
• Pauzaniasz, Wędrówka po Helladzie, Warszawa 1989
• Hope Moncrieff A.R., Myths and Legens og ancient Greece, New York 1995

* Pierre G., Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Wrocław 2008

Tekst: Lady_Hekate

Oprawa graficzna: Jamnik

Korekta: Verien